Khi nắm được các quy tắc trong thiết kế UI sẽ giúp mang đến hiệu quả rất cao trong công việc, đặc biệt là tăng trải nghiệm của người dùng. Cùng chuyennghiep.vn tìm hiểu top 5 nguyên tắc “vàng” trong thiết kế UI mà các designer đều cần biết.
Thiết kế UI là gì?
Thiết kế UI (User Interface) là thiết kế giao diện người dùng. Tức là, Thiết kế UI bao gồm tất cả những gì mà người dùng có thể nhìn thấy như bố cục, màu sắc, font chữ, hình ảnh,… Thiết kế UI là yếu tố quan trọng giúp truyền tải thông điệp từ người thiết kế, nhà cung cấp sản phẩm, dịch vụ đến người dùng.
Vai trò của UI trong thiết kế website/app
Trong thiết kế thì UI đóng vai trò là yếu tố truyền tải thông điệp từ người thiết kế, nhà cung cấp dịch vụ, sản phẩm tới người dùng. Đơn giản hơn thì nhà thiết kế đóng vai trò như 1 lập trình viên hoặc nhà xây dựng để bất cứ ai cũng có thể hiểu và sử dụng được sản phẩm của họ .
Ví dụ: Trên cương vị là một người thợ mộc khi bạn đóng một cái giường thì trước tiên sản phẩm bạn làm ra phải giống một cái giường đã, không thể cái giường lại giống 1 cái bàn được đúng không nào? Thì ở đây UI cũng được hiểu tương tự như vậy.
Xem thêm dịch vụ thiết kế website tại đây: https://chuyennghiep.vn/thiet-ke-website.html
5 nguyên tắc quan trọng khi thiết kế UI
Để người dùng kiểm soát giao diện
UI tốt đem lại cho người dùng cảm giác được kiểm soát, giúp họ dễ dàng nắm bắt và làm chủ sản phẩm.
Cho phép hoàn tác các hành động
Quy tắc này có nghĩa là người dùng phải luôn luôn có thể quay lại bất cứ điều gì họ đang làm. Điều này cho phép người dùng khám phá sản phẩm mà không sợ bị làm sai - khi người dùng biết rằng có thể hoàn tác các lỗi, sẽ khuyến khích họ khám phá những tùy chọn không quen thuộc. Ngược lại, nếu người dùng phải cực kì cẩn thận với hành động của mình - họ dễ trở nên căng thẳng, thậm chí bỏ cuộc khi làm sai.
Hoàn tác có thể cực kỳ hữu ích khi người dùng chọn nhầm chức năng. Trong trường hợp này nó sẽ như "’emergency exit", giúp người dùng thoát khỏi tình trạng không mong muốn. Ví dụ điển hình là hộp thư Gmail có chức năng Undo khi người dùng vô tình xóa nhầm email.
>> Nắm ngay 5 bước để trở thành thiết kế UI UX chuyên nghiệp
Giao diện dễ điều hướng
Điều hướng phải rõ ràng. Người dùng có thể thích khám phá giao diện của bất kì sản phẩm nào, UI tốt sẽ đưa người dùng vào vùng an toàn của họ khi cung cấp bối cạnh nơi họ đang ở, đã đi qua và sẽ tới:
Cung cấp các dấu hiệu trực quan
Các dấu hiệu trực quan đóng vai trò như lời nhắc nhở cho người dùng. Tiêu đề trang, highlight option đang được chọn, và các hỗ trợ trực quan khác giúp người dùng ngay lập tức biết được vị trí hiện tại của họ. Không bao giờ để người dùng phải đặt câu hỏi "Tôi đang ở đâu?" hay "Làm thế nào để tới được màn hình này?".
Khả năng dự đoán
Người dùng phải được cung cấp các dấu hiệu để đoán được kết quả hành động của họ. Không nên để người dùng phải tự hỏi "Ấn vào đâu để hoàn tất đơn hàng?" hay "Button này để làm gì?"
Cung cấp phản hồi
Phản hồi thường sẽ xuất hiện sau mỗi hành động cụ thể của người dùng. Phản hồi cần rõ ràng và có ý nghĩa.
Tuy nhiên, tùy hành động mà ta sẽ có những phản hồi khác nhau. Đối với những hành động thường xuyên, phản hồi có thể khiêm tốn. Ví dụ như khi người dùng bấm vào 1 button, ta chỉ cần cung cấp dấu hiệu cho thấy hành động này đã được thực hiện, như đổi màu button. Việc không phản hồi sẽ khiến người dùng không biết hành động đã được thực hiện chưa.
Đối với các hành động không thường xuyên hoặc quan trọng, phản hồi cần rõ ràng hơn. Ví dụ khi điền mật khẩu lúc đăng ký, UI tốt có thể cung cấp cho người dùng những yêu cầu đối với mật khẩu
Hiển thị trạng thái của hệ thống
Hiển trị trạng thái là điều cần thiết khi người dùng thực hiện một hành động mà hệ thống cần thời gian để hoàn thành. Việc update tiến độ liên tục giúp người dùng cảm thấy thoải mái hơn, cảm giác chờ đợi cũng sẽ giảm đi.
Xem thêm dịch vụ seo tại đây: https://chuyennghiep.vn/dich-vu-seo
Tạo sự thoải mái khi tương tác với sản phẩm
Loại bỏ tất cả những yếu tố không có ích cho người dùng
Giao diện không nên chứa những thông tin không liên quan hoặc ít dùng, nó sẽ gây nhiễu, cạnh tranh, làm giảm hiệu quả của những thông tin quan trọng. Cố gắng thiết kế sao cho tất cả những gì hiển thị trên màn hình sẽ có giá trị và phù hợp. Đây cũng là xu hướng tối giản thịnh hành hiện nay. Một ví dụ điển hình cho xu hướng này là iA Writer.
Không bắt người dùng nhập lại những gì họ từng nhập
Người dùng dễ cảm thấy khó chịu khi cứ phải nhập đi nhập lại những thông tin họ từng nhập. Giao diện tốt là thực hiện tối đa công việc với lượng thông tin tối thiểu.
>> Top 10 nguyên tắc quan trọng khi thiết kế UX designer cần biết
Tránh sử dụng những thuật ngữ khó hiểu
Khi thiết kế, điều quan trọng nhất là phải sử dụng ngôn ngữ dễ hiểu, dễ đọc, quen thuộc với người dùng.
Áp dụng luật Fitts cho các phần tử có sự tương tác
Luật Fitts nói rằng thời gian đạt được mục tiêu là một hàm giữa khoảng cách đến mục tiêu và kích thước của mục tiêu. Nói đơn giản là với các chức năng quan trọng thì nên thiết kế lớn hơn, nút to lúc nào cũng dễ bấm hơn.
Cũng phải nhớ rằng thời gian hoàn thành mục tiêu là tổng thời gian hoàn thành các bước. Do đó, khi thiết kế UI, ngoài việc giảm khoảng cách và tăng kích thước mục tiêu, còn cần giảm số các bước mà người dùng cần tương tác để đạt được mục tiêu.
Sử dụng phép ẩn dụ với thế giới thực
Liên kết giao diện UI với thế giới thực giúp người dùng cảm thấy quen thuộc và dễ sử dụng hơn. Giống như ứng dụng thùng rác trên máy tính, nó không phải thùng rác thực, nhưng nó cũng là nơi chứa các thứ không dùng đến nữa, hoặc như icon giỏ hàng, chỉ cần nhìn là bạn cũng đoán được nó dùng để làm gì đúng không?
Thông báo lỗi một cách hiệu quả
Gặp lỗi là việc khó tránh khỏi trong quá trình người dùng sử dụng. Việc xử lý lỗi sai kết hợp với thông báo lỗi vô ích có thể khiến người dùng thất vọng và từ bỏ ứng dụng của bạn. Thông báo lỗi hiệu quả là sự kết hợp của một thông báo rõ ràng và gợi ý giải quyết vấn đề.
Thậm chí tốt hơn cả việc thông báo lỗi, là ngăn nó xảy ra ngay từ đầu. Cố gắng loại bỏ các điều kiện gây ra lỗi hoặc kiểm tra và đưa ra popup confirm trước khi người dùng thực hiện hành động.
Đảm bảo người dùng không bị mất những gì họ đã làm
Người dùng không nên bị mất những gì họ đã làm dù là do bất cứ lỗi gì, từ phía người dùng hay từ phía hệ thống. Ví dụ như viblo tự động lưu những gì bạn viết, tránh trường hợp tự nhiên mất điện mà không kịp lưu lại.
Xem thêm khóa học đào tạo seo tại đây: https://chuyennghiep.vn/dao-tao-seo
Giảm các suy nghĩ không cần thiết
Phân tách chuỗi thông tin
Hiểu đơn giản ví dụ như chúng ta muốn người dùng nhập số điện thoại mà viết liền không có khoảng cách, sẽ dễ bị nhầm hơn so với việc nhóm 2 - 3 số thành 1 cụm. Mọi người thường khó để phát hiện ra lỗi ở một cụm có từ 10 chữ số trở lên. Vì thế, với những chuỗi dài như số điện thoại, số thẻ,... ta nên có sự phân tách thành từng cụm.
Giảm số lượng hành động bắt buộc để đạt được mục tiêu
Ở trên cũng đã nói về cái này. Chúng ta cần nhớ quy tắc 3 lần nhấp chuột, có nghĩa là người dùng có thể tìm thấy thông tin mình cần chỉ với tối đa 3 lần nhấp chuột.
Tính nhất quán
Tính nhất quán là tính chất thiết yếu đối với một thiết kế UI tốt.
Nhất quán về giao diện
Một sản phẩm phải có toàn bộ font chữ, màu sắc, icon giống nhau. Ví dụ nút Submit ở 1 trang phải trông giống ở tất cả các trang khác. Việc thay đổi style một cách tùy tiện có thể khiến người dùng thắc mắc liệu button Submit ở màn này có giống với button Submit ở màn kia không.
Nhất quán về chức năng
Nhất quán về chức năng là một đối tượng sẽ hoạt động theo cùng 1 cách trong toàn bộ giao diện. Ví dụ như các nút hay menu không được thay đổi trong 1 sản phẩm. Người dùng không thích sự bất ngờ trong những hành động quen thuộc, họ dễ cảm thấy thất vọng khi nó không hoạt động như mình nghĩ. Giữ các hành động nhất quán với nguyên tắc ít gây bất ngờ nhất để sản phẩm hoạt động theo cách người dùng mong đợi.
Phù hợp với mong đợi của người dùng
Mọi người có những kỳ vọng nhất định đối với ứng dụng/trang web mà mình sử dụng. Nếu người dùng kỳ vọng nó sẽ trông/hoạt động theo một cách khác, sẽ rất khó để thay đổi những kỳ vọng đó. Nếu cách tiếp cận của bạn không mang lại hiệu quả rõ rệt, hãy làm theo những gì người dùng mong đợi.
Đừng sáng tạo lại các mẫu
Đối với hầu hết các vấn đề về thiết kế, đều đã có giải pháp giải quyết, mà ta thường gọi nó là mẫu. Các mẫu này trở thành quy ước phổ biến và người dùng cũng quen thuộc với chúng. Không sử dụng những giải pháp này mà sáng tạo cái của riêng bạn có thể khiến người dùng gặp khó khăn, đôi khi còn là khó chịu, dẫn đến việc người dùng không sử dụng, chỉ bởi vì họ không quen với nó.
Đừng sáng tạo các thuật ngữ
Tránh sử dụng các thuật ngữ mới khi đã có sẵn từ mà người dùng quen thuộc. Người dùng đã dành phần lớn thời gian ở các ứng dụng và web khác, nên việc đặt tên khác biệt có thể khiến họ nhầm lẫn.
.jpg)
Thực hiện tạo nên bản thử nghiệm
Tạo bản thử nghiệp khi thiết kế UX/UI là yêu cầu bắt buộc. Tạo nên một bản thử nghiệp và đưa ra nó ra hoạt động trên thị trường giúp chúng ta có được những thông tin, những đánh giá thực tế của người dùng.
Lúc này. Việc có được nhận định chính xác và khách quan giúp lập trình viên tiến hành thay đổi, điều chỉnh nếu cần thiết. Chính nhờ vậy việc cải thiện, nâng cao chất lượng của website được thực hiện tốt. Mọi hạn chế, điểm yếu còn tồn tại của trang web sẽ được thay đổi, chỉnh sửa đầy đủ để có được độ hoàn thiện cao.
Có khá nhiều lập trình viên thường bỏ qua bước này. Lúc đó website được xuất bản, đưa vào sử dụng sẽ đối diện với nhiều rủi ro, từ đó giá trị sử dụng không thực sự lý tưởng. Thông qua sử dụng thực tế việc có được những đánh giá cụ thể, chính xác và xác định được chất lượng của web đang sử dụng trở nên đơ giản và dễ dàng hơn rất nhiều. Nó đảm bảo giúp việc duy trì hoạt động ổn định và giá trị lớn cho website khi chính thức đưa vào sử dụng.
Trên đây là những nguyên tắc thiết kế UI cơ bản và quan trọng mà bất cứ lập trình viên nào cũng nên nắm rõ để tăng hiệu quả công việc. Chúc các bạn thành công!
Xem thêm >> Top 10 nguyên tắc quan trọng khi thiết kế UX designer cần biết
